Abdi Satıroğlu

HAKİKAT

Mevlana; şeriat, tarikat, marifet ve hakikat arasındaki farkı soran bir öğrencisine şöyle demiş:

"Karşı medresede rahlelerine eğilmiş ders çalışan dört kişi var. Sen git bunların hepsinin ensesine birer şamar patlat, sonra gel sana anlatayım işin hikmetini..."

Öğrenci gitmiş, birincinin ensesine bir tokat patlatmış. Tokadı yiyen anında ayağa fırlayıp arkasını dönmüş ve daha kuvvetli bir tokatla Mevlana'nın öğrencisini yere yıkmış.

Bu kez ikincisine tokat atmış öğrenci. O da derhal ayağa kalkmış ve elini kaldırmış.

Ancak tam tokadı atacakken vazgeçmiş ve yerine oturmuş sessizce.

Üçüncü ise tokadı yiyince, şöyle bir başını çevirip baktıktan sonra çalışmasına devam etmiş hiçbir şey yapmadan..

Dördüncü, tokadı yemesine rağmen hiç oralı olmamış, kılı bile kıpırdamamış..

Bunun üzerine öğrenci durumu dönüp Mevlana'ya anlatmış.

Pir anlatmaya başlamış. "Birincisi, şeriat kapısını geçememiş idi. Şeriatta kısasa kısas olduğu için, tokadı yiyince kalktı, aynısını sana iade etti.

İkincisi tarikat kapısındadır. Tokadı yiyince tam iade edecekti ki, tarikat öğretisinde verdiği söz aklına geldi; 'Sana kötülük yapana bile iyilik yap!. Onun için döndü, yerine oturdu.

Üçüncüsü marifet kapısına kadar gelmişti. İyinin ve kötünün tek Yaradan'dan geldiğini bildiği için, Yaradan bu kötülüğe kimi alet etti diye, merakından şöyle bir dönüp baktı.

Dördüncü, hakikat kapısını da geçmişti. İyinin ve kötünün tek sahibi olduğunu bildiği için, dönüp sana bakmadı bile.